Cuma

Dize Çözümlemesi


İNTİHAR [1989]

Sen tam tabancayı
Şakağına dayamışsın;
Kapı açılıveriyor
Ve üstündekileri
Bir bir fırlatıp atan
Bir leylak sesi.

               Cemal Süreya

İntihar şiiri, kendisini şakaktan vurmak üzere olan birinin intihardan vazgeçmesi ya da intiharı bir anlık ertelemesini anlatıyor olabilir. İlk iki dize bu konumu anlatmaktadır. “Kapı açılıveriyor” dizesi, kapının açılıp birinin içeri girmesi, kapının rüzgarla açılması veya intihar etmekte olan birinin son kez dünyadaki varlığını hissetmek üzere duyularının hassaslaşması olarak yorumlanabilir. Son üç dize soyunmak yani çıplak kalarak savunmasız kalmak imgesini taşımaktadır. Leylak sesi, leylak kokusu veya, bazı ağızlarca, leylek sesi olabilir. Leylak sesi leylak kokusu olarak yorumlanırsa, güzel çiçek kokusu gibi küçük bir şeyin insanda yaşam isteği doğurabileceğini anlatıyor olabilir. Eğer leylak sesi, leylek sesi olarak varsayılırsa, bebeklerin leylekler tarafından getirilme öyküsüne gönderme yapıyor olabilir. Bu durumda, intihar edeni vazgeçiren veya duraklatan yeni yaşam ve yeni umutlar, ya da kendisine ait bir bebeği bırakmanın vicdan azabı olabilir. 

2 yorum:

  1. Adsız3/08/2013

    "kapı açılıveriyor" kalıbı, "bir anda bir aydınlanma yaşıyorsun(zihninde bir şey ardında olduğu kapalı kapıyı açıyor ve bilincini dolduruyor)" gibi olabilir

    AMA

    "ölüyorsun(öteki dünyanın kapıları aralanıyor)" gibi de olabilir

    VEYA

    "gerçekten bir kapı açılıyor ve içeriye alımlı bir bayan giriyor ve seks de zaten kendini vurmak gibidir azizim" demek de olabilir (cemal süreya seks sever)

    aslında bu son açıklama daha ilginç olabilir çünküm insan algısı ve mantığı ile, iki bölümlü (bunun gibi - girişte bir durum, üçüncü dizeden sonra bambaşka bir durum) bir şiirde, ilk okuyuşta eğer anlam karışıklığı ve iki bölüm arasında bir bulanıklık/çelişki var ise biz ilk bölümü, yani bize ilk gösterileni doğru kabul ediyoruz. (parti sihirbazları ve politika sözkonusu olduğunda da durum böyledir. bakınız serya: "üç sayı, kötü bir sayı, iyi") belki de tam tersidir ve ikinci bölüm leylak kokulu güzel sesli (soyunan?) bir kadının içeri girişini anlatan gerçek anlamlı bir bölümdür ve asıl metafor aramamız gereken yer ilk bölümdür. belki.

    cemal süreya öyle seksi bir adamdır

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Buna ödevimde yer verecektim ama güzel ve legal şekilde parafreyz edemediğim için başaramadım. Teşekkür ederim!

      Sil